Một anh bạn không phải dân chơi poker hỏi mình một vấn đề liên quan đến toán học trong poker cách đây vài tuần trước. Đó là một câu hỏi mà nhà cái casino online uy tín nhất rất hay gặp: “Có bao nhiêu phần trăm là kỹ thuật và bao nhiêu phần trăm là may rủi trong poker?”
Đó là một câu hỏi về toán học poker phần vì nó hỏi về poker, và cũng đòi mình đưa ra những tỷ lệ và định lượng một khía cạnh của trò chơi. Và còn có những lý do khác quan trọng hơn.
Đầu tiên, hiểu được vai trò của may rủi trong trò chơi này tức là biết được toán học đằng sau poker. Đó là biết về xác xuất và tỷ lệ tại sao bạn đánh đúng, tuy nhiên đôi lúc bạn vẫn thua, hay tại sao bạn đánh sai mà đôi lúc vẫn thắng. Thứ hai, việc biết được tỷ lệ, xác suất, làm chủ kiến thức đó và những thứ toán học poker khác có thể (và nên) ảnh hưởng như thế nào đến việc ra quyết định trong poker chính là một phần của cái gọi là người chơi giỏi.
Một số người chơi theo bản năng mà đến với kiến thức này. Họ chưa hề chủ động nghiên cứu nó mà dường như vẫn hiểu toán học trong poker. Một số người khác thì học qua thử nghiệm và sai lầm, với nhiều lần thất bại trong việc chờ sảnh hay thùng, sau cùng họ bắt đầu hiểu ra sự cần thiết của việc nghiên cứu toán học poker.
Tuy nhiên, mọi người chơi nghiêm túc đều đã nhận ra tầm quan trọng của việc hiểu biết khía cạnh toán học trong trò chơi bài này từ buổi ban đầu của lịch sử poker.
Lịch sử của toán học trong Poker
Cuối thế kỷ 19
Game bài này xuất hiện vào đầu thế kẻ 19 ở Mỹ. Trò chơi gốc chỉ đơn giản là chia mỗi người 5 lá bài, và dùng bộ bài 20 lá để rồi đặt cược vào đó. Ở game đó, chút am hiểu về cơ hội gặp những kết hợp, và biết thứ tự bài thì nhất định là đủ để chơi tốt. Và toán học trong đó cũng không quá rắc rối.
Về sau bộ bài chuẩn 52 lá xuất hiện, cũng như sự ra đời của poker draw (đổi bài), khiến người chơi có thể cược cả sau lượt chia bài ban đầu và một lần nữa sau khi đổi bài để cải thiện sức mạnh. Và sự xuất hiện của Stud 5 lá rồi đến Stud 7 lá sau đó một thời gian. Đó những kiểu chơi mới tạo ra với những thử thách mới và cả nhiều vòng cược hơn. Poker đã trở nên rắc rối hơn, và toán học trong poker cũng vậy.
Những cuốn sách chiến thuật poker đầu tiên được xuất bản ở giai đoạn cuối của thế kỷ 19. Đề tài toán học được tập trung vào rất nhiều trong số đó, cùng với việc giải thích luật chơi và những khía cạnh khác của trò chơi. Một trong những cuốn sách dài đầu tiên về chiến thuật poker, tựa sách The Game of Draw-Poker, Mathematically Illustrated (1875) của Henry T. Winterblossom, đã cho người đọc thấy sự nhấn mạnh của tác giả về toán học với poker.
Có thể bạn quan tâm: cách chơi poker
Thế kỷ 20
Những người viết sách chiến thuật khác tiếp tục theo chân Winterblossom trong nhiều thập niên tiếp theo. Nnhững bảng biểu đầy các son số minh họa cho khả năng hoàn thành các bài đợi khác nhau đã được họ đưa vào sách của mình. Mike Caro nổi tiếng với việc chia sẻ cách tính toán và áp dụng trên bàn với trò Draw 5 lá trong cuốn Doyle Brunson’s Super/System (1979). Ông cũng đóng góp rất nhiều bảng biểu giải thích tỷ lệ và các yếu tố toán học khác cho nhiều biến thể poker khác trong đó.
Ttrong các bảng biểu của Mike Caro, Texas Hold’em nằm trong số những game poker được đề cập. Và ở cuối thế kỷ 20, đầu tiên trò Hold’em giới hạn rồi đến Hold’em không giới hạn (NLHE) trở thành thể loại poker được chơi nhiều nhất. Với các giải đấu poker NLHE đặc biệt phổ biến cả online và live.
Thế kỷ 21
Giữa những năm 2000 là thời kỳ “poker bùng nổ” kéo theo sự bùng phát các sách vở về chiến thuật. Rất nhiều hướng tới những người mới bắt đầu, chính vì vậy thường đụng đến các khái niệm trong poker liên quan đến toán học.
Các tựa sách chiến thuật đánh giải như series Harrington on Hold’em (2003-2005) của Dan Harrington và Bill Robertie đã phổ cập một số khái niệm liên quan đến toán như “M” (hoặc “M-ratio”). Đó là một phương pháp dựa trên chi phí để chơi mỗi vòng để đo sức khỏe lượng chip của người chơi (ít hay nhiều). Sau này, những cuốn sách chiến thuật đánh giải thường đưa ra cách đánh dựa trên ICM. Nó dùng toán dựa trên tổng tiền thưởng của giải đấu để tính giá trị tiền thật của số chip người chơi có.
Gần đây
Cũng có vài tựa sách nổi tiếng tập trung chủ yếu vào toán học poker trong những năm trở lại đây.
Trong đó, cuốn The Mathematics of Poker (2006) của Jerrod Ankenman và Bill Chen đã lột tả tốt sự quan trọng của toán học trong poker. Nhiều kỹ thuật định lượng áp dụng cho chiến thuật chơi poker, bao gồm lý thuyết trò chơi đã được các tác giả giới thiệu. Rất nhiều khái niệm toán dành cho trò Texas Hold’em, từ tỷ lệ và xác suất đến tỷ lệ thắng và tính hên xui đã được bao hàm trong The Math of Hold’em (2011) của Collin Moshman và Douglas Zare bao hàm.
Applications of No-Limit Hold’em (2013) của Matthew Janda thậm chí phát triển xa hơn ý tưởng sử dụng khoảng bài (cả của bản thân và đối thủ) để giúp xác định lượng cược và ra quyết định. Trong khi đó Essential Poker Math (2015) của Alton Hardin là một tựa sách thông dụng khác tập trung vào nền tảng cơ bản bao gồm, tỷ lệ thắng, tỷ lệ, lợi nhuận trung bình, và xác suất.
Toán học trong Poker ngày nay
Ngày nay ngoài việc đọc sách, người chơi học chiến thuật poker bằng nhiều cách khác. Và thực tế chúng ta thường chọn các hình thức học khác, chẳng hạn qua các site phụ đạo, live stream, các diễn đàn poker, video, cùng các nguồn uy tín khác.
Tuy nhiên, những người chơi dù phương pháp gì đi nữa, thì cũng là mong muốn cải thiện chiến thuật và lối chơi cũng buộc phải đối mặt với một sự thật cần thiết nhất là hiểu nền tảng của toán học poker.
Biết xác suất cơ bản giúp bạn quyết định tại mọi công đoạn của game poker, từ thu hẹp khoảng bài của đối phương khi ra quyết định lớn ở river đến chọn bài mở đầu… Một nền tảng phải có trước khi có thể phát triển những kỹ năng chiến thắng khác từ đó là hiểu biết những thứ cơ bản khác như đếm outs, cách tính pot odds (và implied odds), tính lợi nhuận trung bình v.v….
May rủi vs Kỹ năng trong Poker
Mình đã trả lời câu hỏi của anh bạn trên như thế nào? Mình đã phải thành thật và nói rằng cái cậu ta hỏi đó không thể định lượng được. Thực sự không thể xác định bao nhiêu phần trăm là kỹ năng của poker và bao nhiêu phần trăm may rủi.
Dù đó không phải một câu trả lời làm hài lòng, mình giải thích thêm may mắn đối với một ván bài hoặc thời gian chơi ngắn (chẳng hạn một giải đấu), đôi khi có thể quan trọng hơn như thế nào, tuy nhiên về dài hạn kỹ năng tỏ ra quan trọng hơn rất nhiều.
Xem thêm: cách chơi stud poker
